Wat is een drakenboot?

Drakenboot

Het concept is eenvoudig.  Een drakenboot  is een open kano van ongeveer 14 meter lang en 1 meter breed.   Hij is versierd met een gestilleerde drakenkop en -staart in levendige kleuren.  Er is plaats voor 16 peddelaars, 1 trommelaar en 1 ervaren stuurman/vrouw die door de organisatie op elke boot wordt geplaatst.  Deze stuurman begeleidt het team en staat achteraan de boot aan de stuurpeddel.  De peddelaars zitten met zijn tweeën naast elkaar op de bankjes in de boot.

De trommelaar bepaalt het tempo en ritme van het peddelen.  Hij zit vooraan op de boot, met zijn gezicht naar de peddelaars en slaat op het tempo op de trom.  Alle peddelaars volgen dit tempo, dat doorgaans in synchronisatie is met de twee voorste peddelaars.  Deze vormen eigenlijk de cruciale link tussen de trommelaar en de rest van de peddelaars.  Het gelijktijdig insteken van de peddels is dus, naast kracht, bepalend voor de snelheid. Dat maakt het drakenboot varen dan ook een echte teamsport, samenwerking is essentieel!

Bij drakenboot festivals wordt meestal gevaren over een afstand van circa 250 meter. Officiële wedstrijden worden gevaren over afstanden van 250, 500 en 1.000 meter. Een drakenboot met volledige bemanning kan een snelheid bereiken van ongeveer 17 km per uur.

Geschiedenis

De eerste races werden gehouden om te spotten met de drakengevechten die gehouden werden, zodat de Hemelse draak die in winterslaap verkeerde,  zou ontwaken. Offers werden gehouden door de drakenmagiërs. Er werden zelfs mensen geofferd, de meest slimme en sterkste van alle wezens. Zelfs later, als een drakenboot peddelaar of zelfs een heel team in het water viel, kwam er geen hulp, want er werd geloofd dat het slecht was om in te grijpen bij iets wat “de wil van de goden was”.

Het drakenboot varen is een eeuwenoude, Chinese sport, meer dan 2000 jaar geleden ontstaan als vruchtbaarheidsritueel voor de gewassen.  De eerste deelnemers waren bijgelovig en hielden hun eigen viering van de 5de dag van de 5de volle maan maand van de Chinese kalender. Deze tijd van het jaar ging traditioneel vaak gepaard met ziekte en dood. De race werd gehouden om de aandacht van alle tegenslagen af te leiden en als aanmoediging voor de regen, die nodig was voor voorspoed. Het object van hun aanbidding was de draak, het meest vereerde dier uit de Chinese dierenriem, traditioneel een symbool voor water.

Drakenboot in China

Tegenwoordig worden in China de drakenbootraces en drakenbootfestivals groots aangepakt. De 5e dag van de 5e volle maanmaand is een officiële feestdag, bedrijven zijn zelfs dagenlang dicht. Straten zijn versierd, iedereen komt kijken of mee doen. De hotels waar de buitenlandse drakenbootteams overnachten, onthalen hun gasten als koningen. Drakenboters zijn voor chinezen eigenlijk wat topsporters voor ons zijn.

Drakenboot sport in Europa

Vanuit China verspreidde de drakenboot sport zich snel. Via zuidoost Azië, bereikte het Japan, waar in 1655 de eerste wedstrijden in Nagasaki werden gehouden. Begin jaren tachtig in de vorige eeuw werden er voor het eerst Westerse teams uitgenodigd om aan de races in China mee te doen. Dit resulteerde in de verdere verspreiding van de drakenboot sport naar Europa en Amerika waar inmiddels met succes toernooien worden gehouden. Tegenwoordig wordt het drakenboot varen naast China, Hongkong, Indonesië en Amerika ook in de rest van de wereld op hoog niveau bedreven. Met als hoogtepunt zelfs het wereldkampioenschap drakenboot varen!

Drakenboot sport in België

In 2010 werd door een aantal enthousiastelingen in België bij toeval een drakenboot festival bijgewoond in Nederland.  Het virus was onmiddellijk overgegaan op hen en het idee groeide om ook een dergelijk festival in de stijgers te zetten in België.
De juiste infrastructuur en locatie waren een must.  Na even zoeken bleek dat Antwerpen, met haar haven, de Schelde en haar vele dokken een uitgelezen plek was om het Belgische Drakenboot festival te organiseren.
In Rotary Antwerpen West werd een sterke en goede partner gevonden om dit evenement te realiseren.  Onverdroten inzet en juiste contacten deden het eerste drakenboot festival in september 2011 slagen.  Samen met de Haven van Antwerpen, die trouwens haar naam leent aan het festival als hoofdsponsor, werd het tweede weekend van september 2011 een groot succes dat opvolging noodzaakte.
Zo werd uiteindelijk ook de daaropvolgende jaren, telkens tijdens het tweede weekend van september,  Antwerpen gekenmerkt door een uitgelezen en ‘bangelijk’ straffe uitvoering.  Het mag gezegd worden, België heeft haar eerste drakenboot festival dat zich mag meten met de festivals in de omringende landen.
Vandaag zijn de voorbereidingen volop aan de gang voor de 10e en jubileum editie die zal plaats vinden op zaterdag 08 juni 2024